Op dit moment bouwt Frans PA0FWN een 70 cm tranceiver om oa. gebruik te kunnen maken van de omzetters in de regio, waaronder PI2NWK. Ik ontvang van hem per e-mail een beschrijving met schema op een afbeeldingsbestand. Zijn verhaal in het email wordt aangepast geplaatst, waarna de afbeelding met schema en beschrijving volgt.
Succes! Jaap PA7DA
Het schema van de UHF ingangsversterker en andere info over de UHF converter. De triplers en de mixer komen later aan bod, omdat het een en ander nog moet worden uitgezocht. Omdat het geen alledaags apparaat is, worden de teksten al snel lang. Dit is alvast een overzicht van de knutsels tot nu toe. Ik kan PI2NWK er gemakkelijk mee horen. Die zit ook niet zo ver weg. De gebruikte antenne is natuurlijk ook nog niet alles. In ieder geval is dit het UHF ingangsdeel met de bijbehorende teksten. Succes PA0FWN.
Op dit moment luister ik mee op PI2NWK. Ook bij mij is Windows 10 na een update erg traag. Niet alleen de computer maar ook de printer. Hierbij het schema van de mixer. De tekst is mogelijk wat lang, maar voor een goede uitleg moet dat wel eens. 73 succes PA0FWN.
Tripler van de 70cm convertor. Succes Frans PA0FWN
Hier nog wat info omtrent de 70cm ontvanger. Mogelijk kun je re iets mee. BSX20 transistors heb ik in het verleden meegebracht naar de avond. Als iemand zo’n kristal wil hebben neem dan even contact op. Ik heb er nog een paar. 73 PA0FWN
Tijdens mijn experimenten i.v.m. het MF gedeelte en de detector, vond ik een Telefunken printje uit een afgedankte TV. Er staat een TBA120U op. Ingericht voor de 5,5MHZ MF van een TV ontvanger. Het printje is 5,5×5,5cm dus lekker klein. Het is gelukt om hem om te bouwen naar 10,7 MHz voor de 430MHz ontvanger. Hierbij een methode toegepast die niet alledaags is. Ik wil dan deze methode ook niet onthouden. De ingang is uitgerust met een ceramisch kristal filter. Deze moet vervangen worden voor een filter op 10,7 MHz.
De detector is uitgerust met een z.g. printspoel, zo’n krul koper welke op het printje is aangebracht. De oorspronkelijke kring condensator van 1500pF moet worden vervangen door een exemplaar van 470pF. Maar dan staat de kring nog niet op frequentie. Dat kan door de zelfinductie van deze spoel in te stellen. Voor de methode, zie de tekening.
Deze methode ben ik nog niet in de literatuur tegen gekomen maar werkt prima. Op dit moment luister ik mee met PI2NWK. 73 PA0FWN.
Ik heb wat foto’s als vergelijking tussen een oude 70cm converter en de nieuwe. De eerste foto is de nieuwe converter. De tweede is de oude converter. De nieuwe is 38mm breed en de oude 135mm breed. De oude converteert naar 2 meter en de nieuwe naar de FM omroep band. Zo meteen nog wat foto’s van de kabels welke hier in de straat gegraven worden.
Hier een paar foto’s van de door mij gebruikte TV printjes. Eerst foto aan de rechterzijde.
Links onder tegen de zwarte connector zien we het vervangen MF kristal filtertje. Midden rechts onder het schuine draadje de vervangen condensator. Was 1500pF is nu 470pF. Tweede foto links. 
De achterzijde van het printje. Hier zien we de printspoel. Je kan aan het soldeer werk zien waar geëxperimenteerd is met de kortsluit draadjes om hem af te stemmen. Dit soort print (hard papier) wil nogal eens snel verbranden tijdens het soldeer werk. Zelfs met een digitaal geregelde bout. Derde foto onder. de FM afstem eenheid. Dit is een Philips PL266. De afstemming wordt verzorgt met varicap dioden. Let op. De aansluiting rechts naast de MF uitgang transformator moet aan massa gelegd worden anders is de varicap van de L.O. zwevend. Er is nog een bruikbaar type en dat is de Philips PL364. Deze is het zelfde als het op de foto getoonde exemplaar. (schema in mijn bezit). Ben nu met de squelch bezig. Moet gaan werken op de ruis. Ik heb nog een schema dat door PA0EPS is ontworpen. Ik moet alleen naar vervangende transistors zoeken omdat het al een oud ontwerp is. Heb hem vroeger gebruikt op 2 meter en toen werkte het ding prima. 
Het ruisfilter is een actief filter. Detecteert van af 5 KHZ tot 26 KHZ. Het centrum komt omstreeks 11 KHZ te liggen. Alles onder de 5KHz en boven de 26 KHZ wordt afgesneden. Ik heb dergelijke filters ook in een frequentie standaard zitten. Daar met ic’s nu met een transistor BC238. Groetjes 73 PA0FWN.
Actief filter
Een actief filter is een versterker welke zo is ingericht dat alleen een bepaald deel van het frequentie spectrum wordt versterkt.
Boven ziet u een voorbeeld van zo’n filter. Fig. 2A is een ontwerp van Hanno PA0 EPS uit de 80er jaren. De toen gebruikte BC108 (een prima transistor) is al een tijdje uit de verkoop. Daarom omgerekend voor gebruik met een BC238b. Deze laatste heeft een Hfe. van omstreeks 800. Vandaar de veel grotere basis weerstand. (met andere audio transistors werkt het ook Alleen de weerstand tussen collector en basis aanpassen).
Hoe werk het.
Zo u ziet wordt het signaal aangeboden op het knooppunt C1 en C2. Het signaal gaat via C2 naar de basis van de transistor en C2 draait de fase van het signaal 90o . Dit gaat de transistor in. De transistor draait de fase zo’n 180o. Vervolgens draait het signaal via C1 nogmaals 90o. en komt daardoor in fase met het ingangssignaal te staan.
Er treed mee koppeling op. Ten minste, als dit alles altijd zo zou verlopen. Dan zou er niets bijzonders gebeuren. Nu is de fase verschuiving niet alleen afhankelijk van de condensatoren maar ook van de weerstanden waar de condensatoren mee in serie of aan parallel staan. Deze weerstanden bevinden zich in en om de transistor. De weerstand tussen emitter en collector is afhankelijk van de basis stroom. De basis weerstand beïnvloed de ingangsweerstand van de transistor enz.
Dit betekent dat alleen bij een bepaalde frequentie het boven genoemde effect optreed. De fase verschuiving moet precies kloppen. Verander je de basis stroom dan veranderd ook de collector stroom dus de weerstand tussen collector en emitter.
Zorg er voor dat de collector spanning altijd gelijk is aan de halve voedingsspanning. Dan is de weerstand tussen de collector en de emitter gelijk aan de collector weerstand welke naar de + voeding gaat. Hier is die weerstand dus 10K. De resonantie frequentie verandert dan mee. Het veranderen van de condensatoren geeft een zelfde beeld. De fase verschuivingen veranderen en daardoor ook weer de filter frequentie. Teken maar eens een vector diagram van zo’n serie of parallel schakeling dan zie je direct het verschuivingseffect.
Hier een paar C waarden met bijbehorende frequenties.
330pF geeft 18,7 KHz . 390pF geeft 13,7 KHz .470pF geeft 11,5 KHz 1000pF geeft 5,4KHz. En 2n2 geeft een resonantie op 2,5KHz.
Dit zijn natuurlijk richtwaarden gemeten met een home made functie generator.
Het is bijzonder, als je de xC berekent voor de verschillende condensatoren en bij behorende frequenties je altijd op ongeveer de zelfde waarden uitkomt. Behalve voor de kleinste condensatoren. In mijn geval ligt deze waarde steeds tussen de 29K5 en de 29K9. Behalve voor de hoogste frequentie dus de kleinste condensatoren. Daar ligt deze waarde rond de 25K8.
Dit geld natuurlijk voor de hierboven getoonde schakeling. Als je niet beschikt over de hierboven getoonde transistor, Laat je dan niet uit het veld slaan. Iedere klein signaal audio transistor dus BC NPN type is bruikbaar. Je moet alleen de basis weerstand even omrekenen. Je kan hier ook een 3M potmeter in zetten en zo draaien dat de collector spanning de helft is van de voedingsspanning. De potmeter meten en vervangen door een vaste weerstand. Zorg er wel voor dat de potmeter zo gedraaid wordt dat je begint met de hoogste waarde. Anders overlijd de transistor roemloos in stilte.
Transistoren hebben natuurlijk een bepaalde tolerantie in hun eigenschappen, net als alle andere onderdelen die soms wel 10% van de gegeven waarde kunnen afwijken. Daardoor kan het zijn dat bij u de resonantie waarden wat afwijken t.o. van de hier gegeven waarden. Maak het schakelingetje en ga er eens met de scope doorheen maar bedenk dat de scope ingesteld op AC ook een faseverschuiving met zich mee brengt omdat er dan een condensator in de ingang van de scope geschakeld is. Dat geeft veel inzicht in dit soort schakelingetjes. Vooral omdat dit zich allemaal op audio niveau afspeelt kun je gewoon met “lange” draden werken. De boven genoemde schakelingen zijn bedoeld om de ruis uit een FM detector te versterken en het audio signaal ongemoeid te laten. Dit ruis signaal wordt verderop gedetecteerd en gebruikt om de squelch te sturen. Wordt er een zender ontvangen dan valt de ruis weg en klinkt het audio signaal uit de luidspreker. Schakelt de zender uit dan komt de ruis terug en schakelt de squelch het audio uit.
Al deze metingen zijn verricht met de signaalbron direct aan het knooppunt C1 en C2 met 10K naar massa.
Nog interessanter wordt het als je de signaal bron in serie zet met een potmeter van 47K. De potmeter met de loper aan de bron en een eind aan het knooppunt van C1 en C2. Door nu aan deze potmeter te draaien kun je de frequentie van het filter regelen.
Zo zie je dat alles invloed op elkaar heeft. Ook de uitgangsweerstand van de bron. Het vooraf berekenen van zo’n filter is dan ook een hele klus en er liggen een heleboel adders onder het gras. Maak eens zo’n schakelingetje en meet frequentie met verschillende condensatoren. Schrijf dit op als richtsnoer voor toekomstige filters. Dan heb je alvast een voorbeeld. Ik heb in de frequentie standaard een middenfrequent van 2 KHz uitgevoerd met actieve filters uitgevoerd met ic’s Hier zijn een paar potmetertjes gebruikt om het filter goed af te regelen. Dat is bij deze voor ruis bedoelde schakeling niet nodig. Veel plezier met het experimenteren en laat eens iets horen over de resultaten.
PA0 FWN.
De ruis detector. Hoe werkt hij.
In opvolging van het ruisfilter nu de detector welke het ruissignaal in de juiste vorm aanlevert, teneinde de squelch schakelaar te kunnen bedienen.
Hier boven de ruis detector. Fig. 1 is het oorspronkelijke schema van PA0EPS.
Fig.2 is het aangepaste schema voor de 2N2222. Deze heeft een belangrijk groter HFe dan de 2N2221. Daarom zijn enkele weerstanden aangepast.
Dan de vraag, Hoe werkt het. Het signaal wordt aangeboden via 4n7 aan de potmeter. Komt via de loper en 4n7 aan op het knooppunt 2M4- basis 1N2222 en 1N914. De diode voert het negatieve deel van de spanning naar massa. Alleen het positieve deel blijft over. Dit wordt door de transistor versterkt en 180o gedraaid. Het positieve deel op de basis vinden we als een kleine gelijkspanning ( ca 1,7Volt t.o. massa ) op de collector terug. Door de condensator van 0,1uF wordt het ruis signaal afgevlakt en vinden we de boven genoemde gelijkspanning op de collector.
Nu valt het ruissignaal weg. Dat gebeurt als er een zender wordt ontvangen. Dan valt er dus niets meer te detecteren en valt het positieve deel van de spanning weg. De basis weerstand zorgt er voor dat de spanning op de basis zodanig lager wordt dat de collector zich instelt op de halve voedingsspanning en dat is 6 Volt. Er ontstaat dus een behoorlijke spanningssprong. Hier is een FET schakelaar goed mee aan testuren. Alle spanningen zijn gemeten t.o. massa. Dit treed al op bij een spanningsverschil van 0volt en 390mV eff aan de ingang van de detector.(gemeten met de functiegenerator op 16,5KHz, Voltcraft scope 630-2 en Voltcraft autorange multimeter VC820) Levert filter een te lage spanning dan kan er een klein transistor versterkertje voor geplaatst worden. Wanneer voor de TBA120U nog een extra trap MF versterking is geplaatst dan is dat extra versterkertje niet nodig.
De 2N2222 is ook verkrijgbaar als PN2222. En er bestaat volgens mij ook een s.m.d. type van. Let op. Er bestaan ook Chinese exemplaren. Die werken goed maar de basis emitter aansluitingen kunnen verwisseld liggen. In een later stadium wordt uit de doeken gedaan hoe de FET schakelaar werkt. Dan wordt ook uitgelegd hoe de uitgang van de detector werkt. Het moge duidelijk zijn dat dit soort schakelingetjes voor velerlei doeleinden bruikbaar zijn.
Voorversterker en audioschakelaar.
Fig. 1 toont een voorversterkertje welke tussen de FM detector en het audiosysteem geschakeld kan worden. Hier is de BC547 toegepast. ( De BC546 doet het ook alsmede vele andere) De uitgangsweerstand is wat hoger. Mogelijk moeten de 2 ingangscondensatoren van het ruisfilter wat worden aangepast. Mogelijk 400pF.
Nu de schakelaar in Fig.2.
Dit is het originele schema van PA0EPS.
De TIS34 is al behoorlijk bejaard. Dit is een zgn. symmetrische fet. Hoe werkt het
De spanning uit de ruisdetector wordt aangeboden aan het knooppunt 1M 1N914.
Het channel wordt door de combinatie 1M-820K op een vaste spanning gehouden.
Komt er ruis dan wordt de collector van de 2N2222 Naar een lage spanning
geschakeld. Zo’n 0,4 Volt t.o. Van massa. Deze spanning wordt via 1M naar de gate
van de fet gestuurd.
De condensator van 0,1uF wordt ook tot deze spanning geladen evenals de gate welke t.o. van het channel ook een capaciteit vormt. De lage spanning t.o. van het channel drukt dit channel volledig dicht. De ruis valt weg omdat er een station wordt ontvangen. Nu schiet de spanning op de collector van de 2N2222 omhoog en dus ook op de gate. De capaciteiten kunnen echter niet zo snel volgen. Daarom is de diode 1n914 toegevoegd. De elektronen in de condensator kunnen nu via deze diode snel naar de collector van de 2N2222 vloeien en wordt de gate spanning tot net onder de channel spanning gebracht De Fet gaat geleiden en stuurt het audio netjes door naar de audio versterker. Let op! Als de stuurspanning uit de2N2222 te hoog wordt dan kan dat worden opgelost door de combinatie 1M-820K aan te passen. Inmiddels ben ik aan het zoeken naar een geschikte wat modernere Fet. Ik heb verschillende exemplaren waaronder de 2N7000. Wie weet doet die het ook. Dat is weer voor later.
Al deze artikeltjes zijn bedoelt om te laten zien dat je met allerlei oude printjes hele
Leuke dingen kunt maken zonder al teveel aan zo’n printje te hoeven veranderen.
Succes en laat ook eens iets van uw bouwsels zien.
PA0FWN
Squelch het aangepaste complete schema. PA0FWN.
Hierboven het aangepaste schema. De 2N4857 is een J fet. Het transistorhuis is met de gate verbonden.
Als er ruis binnenkomt dan daalt de spanning op de gate tot c.a. 0,8 Volt. Valt de ruis weg dan stijgt de spanning op de gate tot c.a. 5,6 Volt. De spanning op het channel wordt op c.a. 6 Volt gehouden door de 2 weerstanden van elk 1M. De 2N2222 staat als detector geschakeld. Signaal wat op de basis verschijnt wordt door de 1N914 gedetecteerd naar een positieve spanning. Op de collector verschijnt een ruisspanning welke negatief gericht is. Door dit signaal af te vlakken met 0,1uF ontstaat een gelijkspanning over de collector weerstand. Valt de ruis weg dan valt er niets te detecteren. De basis weerstand zorgt er voor dat de basis een negatieve voorspanning krijgt waardoor de stroom in het collector circuit en daarmee de spanningsval over de collector weerstand wegvalt. De basis weerstand is zo berekent dat de spanningsval over de collector weerstand c.a. 5,6 volt wordt. Ik heb een achterzet gemaakt welke als een FM ontvanger werkt. Het is dus zeer goed mogelijk dat er FM stations door heen klinken. Dit is met goede afscherming al behoorlijk terug te dringen. Deze signalen zijn als regel erg breed en worden door de detector als ruis ervaren. Je hoort er dus niet veel van. Door de bedrading kort te houden wordt ook al veel FM geweld voorkomen. Alles wat aan bedrading aan het apparaat hangt is verkapte FM antenne. Eventueel netsnoer ook goed ontkoppelen. Met de potmeter is het niveau te bepalen waarop de squelch gaat werken. Met de knop van de potmeter naar voren gericht moet de massa draad aan de linker soldeerlip worden gesoldeerd. Draai je dan naar links dan komt de ruis uit de luidspreker en naar rechts gedraaid dan regel je de ruis weg. Succes.