SAQ to air at 100th anniversary on July 2nd 2025

 News from
Alexander SAQ Grimeton
Grimeton Friendship Association
www.alexander.n.se

SAQ to air at 100th anniversary on July 2nd 2025

 

Inauguration of Grimeton Radio Station, July 2nd 1925.
On July 2nd, 1925, Grimeton Radio Station was officially inaugurated. The radio traffic did already start on December 1st the year before, but now it was time the official ceremony. The king of Sweden, Gustav V, the inventor of the amazing 200kW Alternator and the massive six tower antenna, Ernst F.W. Alexanderson, as well as the leader of Radio Corporation of America, David Sarnoff was there, together with several other prominent guests. The large and shiny Alexanderson Alternator was put to life and a message to the American president Calvin Coolidge was transmitted to the receiving station at Riverhead, Long Island NY, USA. The american president replied and assessed the new radio installations as crucial for relations between Sweden and the USA.
Celebrate SAQ 100 years
Now we welcome all for the 100th Anniversary at Grimeton Radio Station, Sweden, Wednesday 2nd July 2025.
The site is open, free of charge for all visitors with an extensive program all day.
Download Swedish program here.
Download English program here.
Please see grimeton.org for complete visitor’s information.The unique Alexanderson alternator from 1924, with the call sign SAQ, is scheduled for two transmissions over the antenna on VLF 17.2 kHz CW.
To attend one of the transmissions in the transmitter hall, a ticket will be required.
You can book you ticket here already now (recommended).

SAQ transmission schedule

First transmission:
10:20 CEST (08:20 UTC) Live YouTube broadcast begins.
10:30 CEST (08:30 UTC) Start-up of the Alternator.
11:00 CEST (09:00 UTC) Transmission of a message

Live Video Stream from World Heritage Grimeton Radio Station.
Scheduled at 10:20 CET (08:20 UTC) on Jul 2nd, 2025.

 

Live Video from World Heritage Grimeton Radio Station

The transmission events can be seen live on our YouTube Channel.

Test Transmissions

We are planning for some test transmissions on Tuesday, July 1st, 13:00 – 16:00 CEST (11:00 -14:00 UTC). SAQ will be on the air shorter periods of time during this interval, when we will be carrying out tuning, tests and measurements. Your comments are welcome to info@alexander.n.se.

QSL Reports to SAQ
Your QSL reports to SAQ are most welcome and much appreciated!

For guaranteed E-QSL from us,
please report using our
ONLINE QSL FORM.

We can not guarantee that reports by Email / mail / bureau will be confirmed.
The online form will be open from July 2nd until July 27th.Amateur Radio Station SK6SAQ
The Amateur Radio Station with the call “SK6SAQ” will be QRV during the day on the following frequencies:
– 3 517.2 kHz CW
– 7 017.2 kHz CW
– 14 017.2 KHz CW
– 3 755 kHz SSB
– 7 140 kHz SSB

QSL-reports to SK6SAQ (NOT SAQ) are kindly received via:
– Email to info@alexander.n.se
– or via: SM bureau
– or direct by postal mail (link to address here)

Two stations will be on the air most of the time.

Not a member yet ? Then it’s time to join the Alexander team!

We welcome you as a member of the Alexander SAQ Grimeton Friendship Association, to support our non-profit activities in preserving, documenting and bringing to life the unique Alexanderson alternator from 1924.

As a member You get a 10% discount on World Heritage Grimeton’s shop and café (not ice cream), and free admission to Alexander’s evening displays and to the Alexanderson Day, upon presentation of your membership card. Four times per year, you will receive our online magazine “Alternatorn”, exclusively available only to our members.
Members also get access to our online library with lots of unique historical documents about SAQ and the Alexanderson alternator.

Membership costs SEK 125 / year.

Apply For Membership Now!
Help us to keep SAQ Grimeton operational.

Just a small donation will be of great help to us, in our work to keep SAQ in operational condition. Your donation will go to the work of maintaining, displaying and running the historical Alexanderson alternator, as well as passing on knowledge to current and future generations.

Donate
*The world heritage site Grimeton is a living cultural heritage. All transmissions with the long-wave transmitter SAQ are therefore preliminary and may be cancelled at short notice.

 

 

De vosronde was een succes!

Het vergde nogal wat voorbereiding, maar op zaterdag 24 mei was het eindelijk zover!

Rond een uurtje of 18.30 vertrokken Eric-Jan PA1EJ en Gert PD0CT met een flinke vracht achterin Eric-Jan’s camper naar de voslocatie; een parkeerplaats langs de Randweg, gemeente Noordwijk. Adrie PD3AR zou op eigen gelegenheid die kant op komen. Eenmaal ter plaatse begonnen de voorbereidingen. De steekmast met daarop de Diamond X-30 werd omhoog gehesen, de buitentafel in elkaar geschroefd, de schalen met hapjes opgemaakt, de beide clubvlaggen opgehangen aan de bus en de set aangesloten.

Om 20.00 uur exact gingen we los en kon men peilen op de ingangsfrequentie van de repeater. We hebben telkens QRP (5 Watt) uitgezonden, maar we hadden ook een vossenstreek in petto. Met een antenne switcher werd regelmatig gewisseld tussen de X-30 en de mobielspriet van de auto, n.l. een JWX raamantenne. Tja, dat soort geintjes kun je natuurlijk verwachten… 😉

Het aantal inmelders was enorm, zeker bij aanvang van het net! Vaak moesten we “QRZ” roepen omdat alle stations over elkaar struikelden en we er niets van konden maken. Toen we eenmaal goed van start waren gegaan, werden de eerste hints al vrij snel uitgedeeld. Hieronder een verantwoording van alle aanwijzingen:

  • Maggie wilde graag terug naar deze plek (Terug naar de kust, Maggie McNeal)
  • Jullie jagen op een dier dat zich hier regelmatig vertoont (Vos)
  • Ons type voertuig zie je hier vaak in de buurt (We zaten in een camper en er zijn veel campings daar)
  • We staan langs het randje (Parkeerplaats langs de Randweg in Noordwijk)
  • Het gaat vanavond niet zonder slag, maar wel zonder stoot (We stonden nabij de strandafrit Duindamse Slag)
  • Volgens de borden groeien er tulpen aan zee (Bungalowpark Tulp & Zee)

Het was dit jaar voor het eerst dat we met (veel) meer vossenjagers dan QTH-inmelders te maken hadden. Helemaal goed! We hebben ons regelmatig bescheurd van het lachen, toen we een bepaald voertuig voor de derde keer weer langs zagen vliegen. We stonden nogal verdekt opgesteld achter een duin, dus vanaf de weg waren we niet te zien. We zijn de tel een beetje kwijtgeraakt, maar we hadden te maken met ongeveer 15 auto’s volgens de lijsten. De laatste hebben we uiteindelijk naar binnen gepraat.

Voor de eerste 6 binnenkomers hadden we leuke prijzen. Vele jagers reden samen in één auto, dus we hebben het aan hun eigen beleefdheid overgelaten hoe dat onderling werd verdeeld. Hieronder de scorelijst:

Auto 1: Ruud PC5R & Jaap PB0A (VVV bon en twee flessen wijn)

Auto 2: Martin PA2RUS & Remco PA11575 (VVV bon en een fles wijn)

Auto 3: Dennis PD7DVA & XYL (VVV bon)

Auto 4: Bernard PH1M (VVV bon)

Auto 5: Henk PD0HLA & friends (VVV bon)

Auto 6: Friso PF1B & friend (VVV bon)

Het bleef daarna nog lang gezellig met de nodige hapjes en drankjes. Het was wederom een evenement om nog lang op terug te kijken en bovendien het zoveelste goede voorbeeld van twee afdelingen die samen leuke dingen organiseren.

Hieronder een album met (aanklikbare) foto’s. Ze staan niet in chronologische volgorde, maar gewoon ‘random’, oftewel lekker door elkaar heen. Helaas staan lang niet alle jagers erop, maar het geeft toch een leuke sfeerimpressie.

Tekst VRZA HM

Koninklijke onderscheiding voor Jos Disselhorst PA3ACJ

Koninklijke onderscheiding voor Jos Disselhorst PA3ACJVrijdag 23 mei 2025, ontving Jos Disselhorst PA3ACJ, tijdens een bijzondere bijeenkomst op de Leidse Instrumentmakers School (LIS), een koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Peter Heijkoop.

Disselhorst werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn uitzonderlijke verdiensten voor de wetenschap, techniek en samenleving.

De uitreiking vond plaats op een voor hem vertrouwde plek: de LIS, waar zijn indrukwekkende carrière ooit begon als jonge instrumentmaker.

In zijn loopbaan werkte Jos Disselhorst jarenlang bij het Leids Instituut voor Onderzoek in de Natuurkunde (LION), waar hij onder meer EPR-spectrometers ontwikkelde die wereldwijd tot de absolute top behoren. Zijn werk was grensverleggend en leidde in de jaren 90 tot internationale samenwerkingen, waaronder een baanbrekend experiment dat werd gepubliceerd in het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Burgemeester Heijkoop roemde Disselhorst niet alleen om zijn wetenschappelijke bijdragen, maar ook om zijn rol als mentor en steunpilaar voor studenten, collega’s en radioamateurs in binnen- en buitenland. “Jij stond altijd klaar – in de werkplaats, aan de telefoon, en vooral op jouw zolder, die meer weg heeft van een hightech laboratorium dan van een hobbyruimte,” aldus de burgemeester in zijn toespraak.

Disselhorst is al decennialang actief binnen organisaties als de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek in Nederland (VERON) en de Nederlandse Vereniging van Radio Amateurs (NVRA). En hij zet zich daarnaast als vicevoorzitter in voor de Historische Motorsport Vereniging. Ook na zijn pensioen bleef hij zich onverminderd inzetten voor zijn vakgebied en zijn medemens.

De benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau onderstreept de diepe waardering voor Jos Disselhorst, voor zijn jarenlange toewijding, talent en maatschappelijke betrokkenheid.

Namens de VERON willen wij Jos van harte feliciteren met deze koninklijke onderscheiding.

Koninklijke onderscheiding voor Jos Disselhorst PA3ACJ
Bronnen:

Met dank aan Gert PA2LO en Jaap PA7DA

Zendamateurs afdeling Leiden laten weerballon op voor educatief experiment

Persbericht

NOORDWIJK – Een groep enthousiaste zendamateurs van de VERON-afdeling Leiden heeft onlangs met succes een weerballon opgelaten. Na weken van voorbereiding steeg de ballon op vanuit Noordwijkerhout, terwijl in het clubgebouw in Noordwijk geïnteresseerden live de vlucht konden volgen.

Onder het genot van een gezamenlijk ontbijt en lunch kregen bezoekers een uitgebreide uitleg over de technische aspecten van het project. Er werd ingegaan op de berekeningen die nodig zijn voor een ballonvlucht, de manier waarop de ballon gevolgd wordt en welke software en apparatuur daarbij komt kijken.

Daarnaast werd er speciaal voor de gelegenheid een zendstation ingericht met de bijzondere roepletters PC80TT. Deze tijdelijke call verwijst naar 80 jaar bevrijding van Nederland. ‘PC’ staat voor het landennummer van Nederland, ‘80’ voor het aantal jaren sinds de bevrijding, en ‘TT’ is een eerbetoon aan verzetsstrijder en radiopionier Rudolf Tappenbeck. Tappenbeck, die omkwam in het concentratiekamp Hamburg-Neuengamme, was tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet en maakte deel uit van het PCII-team van Henk Jesse, dat in 1923 de eerste radioverbinding tussen Nederland en de Verenigde Staten tot stand bracht.

 

De ballon bereikte een hoogte van 22176 meter en legde een afstand af van 158 kilometer. Via de Biesbosch vloog hij richting België en kwam uiteindelijk neer op een weiland nabij Leuven.

 

Volgens medeorganisator Eelco de Graaff (PD1EG) was deze demo dag een groot succes. Er was veel animo bij de radioamateurs van VERON-afdeling Leiden en andere belangstellenden om de uitleg van de eerder gegeven lezing nu in de praktijk te zien. Door de “lancering” met zijn allen mee te maken en de hele dag in het teken stond van de High Altitude Balloon, was er volop tijd om met elkaar te experimenteren. De instellingen van de tranceivers en hoe je nu zo’n ballon op je pc kan decoderen was voor een aantal aanwezigen best even lastig. Na wat toelichting hoe de “beep” (die iedere 10 seconden uitgezonden wordt) in te stellen is op de ontvanger, kon de frequentie en mode opgeslagen worden voor later.  Ik wil iedereen bedanken die dit mogelijk heeft gemaakt.”

Adrie PD3AR

Voor het volgen van een High-altitude balloon

Installeren en configureren van Horus GUI
versie 0.8 dd 11-05-2025

Inleiding:
Om de telegrammen die verzonden worden in RTTY of 4FSK door de Amateur High
Altitude Balloons te kunnen decoderen heb je decodeer software nodig, deze software
verstuurt de gegevens via internet door naar amateur.sondehub.org waar je vervolgens
jouw call ziet verschijnen als locatie die gegevens rapporteert.
De route van de informatie:
1. De route van een telegram verloopt als volgt:
2. De ballon stuurt een telegram uit op de 70 cm band
3. Met je set of een sdr stem je af op de betreffende frequentie
4. Het audiosignaal wordt via bv DigiRIG van je set naar een pc verzonden (meestal
via usb)
5. Op je pc zie je dan ook een extra audio device meestal gemarkeerd als een die
USB is
6. Dit kanaal selecteer je in HorusGUI en de software gaat deze audio stream
analyseren.
7. Zodra tijdens de analyse een 4FSK signaal herkent wordt zal de software dit
decoderen en vervolgens aan je tonen.
8. Indien je ingesteld hebt dat dit telegram naar sondehub.org mag, zal het telegram
via internet naar sondehub.org gaan, waarna je jouw verbinding op
https://amateur.sondehub.org/ te zien is als groene lijn tussen de ballon en de door
jou opgegeven gps locatie
Dat betekent dat je dus wat moet weten van hoe audio kanalen op jouw pc werken. Je
moet een stukje hardware hebben die het audiosignaal van je zet in de pc kan leiden als
audio device en een internet verbinding is wel handig echter niet noodzakelijk voor het
decoderen.
Met deze kennis en de uitgebreide handleiding op internet van Mark Jessop
(https://github.com/projecthorus/horusdemodlib/wiki/1.1-Horus-GUI-Reception-Guide-
(Windows-Linux-OSX)) ben je als het goed is in staat de HAB’s te decoderen.
Om wat te helpen beschrijf ik in hoofdlijnen de stappen en het materiaal.
1. Een verticaal gepolariseerde antenne voor de 70 Band en in het bijzonder 436-440
mhz. Een eenvoudige Yagi kan handig zijn voor het richten, maar een discone of
een zelfbouw SlimJim werkt ook, kortom dat luistert niet heel nauw (begin
eenvoudig).
2. Een set die VHF kan en in USB mode kan werken (dat kan zelfs een porto zijn)
3. Een PC met Windows 10 of hoger 64 bits
4. Een USB audio interface naar de set bv van Microham, of DigiRig of gewoon omdat
je set dit al kan bv een (recente) Icom UHF VHF set (wel opletten dat je de set
daarvoor configureert)
5. Een pc hoeft niet heel zwaar te zijn
6. De Horus software
7. Een beetje kennis van je set en je pc.
8. Ik ga er vanuit dat je weet hoe je een pc aan de set kan knopen veel mensen die
FT8 doen hebben dat kunstje al gedaan.

(C) Eelco de Graaff PD1EG

Molenweekend bij de Broekdijkmolen PB6MILL– een dag vol verbindingen

Na een paar korte belletjes was het alweer snel geregeld: “Komen jullie dit jaar weer de Broekdijkmolen bemannen tijdens het Molenweekend?” vroeg molenaar Klaas. Natuurlijk wilden we dat! Het draaiboek werd erbij gepakt, de speciale call PB6MILL aangevraagd, en we konden aan de voorbereidingen beginnen.
Eerst even een appgroep aanmaken – je kent het wel. Eelco (PD1EG), die dit jaar met twee andere zendamateurs de Rijnburgermolen zou activeren, werd meteen toegevoegd, net als Theo (PA2WN) en Jaap (PA7DA), onze vaste teamleden. Zo konden we makkelijk afstemmen en elkaar scherp houden.

Voor de opstelling die dag besloten we om uit te zenden op HF, VHF en UHF, allemaal in phone. Mocht het tegenvallen, dan konden we altijd nog overschakelen naar digitale modes – maar phone blijft toch het leukste voor het publiek.
Om 8.30 uur verzamelden we ons bij de molen. Klaas meldde dat de wind uit het oosten kwam, handig voor het bepalen van de antenneposities. Rond 9.30 uur riep een iets wat ongeduldige Klaas voor de vijfde keer dat het tijd was voor koffie – en met het gebak dat we als verrassing hadden meegenomen, was de toon voor de dag gezet.
Precies om 10.00 uur gingen we van start. Theo installeerde zich buiten met zijn HF-set op de 40 meterband. Jaap begon binnen in de bedstee met 2 meter, en Aad checkte de repeaters. We wisselden elkaar af en tussendoor gaf Alex nog rondleidingen als assistent-molenaar.
Wat deze dag zo leuk maakt, is de samenwerking tussen de molenaar en de zendamateurs. Bezoekers kwamen in gr

oten getale en toonden volop interesse – in zowel de molen als onze radiohobby. Een speciaal dankjewel aan Vincent (PE2V), die helemaal uit het pittoreske Borne naar het westen kwam, “voor de gezelligheid en om zijn maatjes weer eens te zien”.
Tijdens de goed verzorgde lunch – complimenten aan Aad’s XYL – werd er flink bijgepraat met een ouderwets “eyeball QSO”.

Aan het eind van de middag, rond 16.30 uur, maakten we de balans op: ruim 100 verbindingen, niet slecht gezien de condities! We zijn ook blij dat we onze collega-molenstations PD6MILL en PC6MILL hebben kunnen werken. Ook met een bezoekersaanta

 

l van 130 geïnteresseerde, waarvan behoorlijk wat mede-amateurs keek molenaar Klaas dan ook tevreden terug op deze zaterdag. Zelfs een enthousiaste Bo reportster kwam ons verblijden met haar komst en zo haalde beide hobby’s de ether door middel van een radio reportage.

Moe maar voldaan gingen we weer naar huis. En de grote vraag van Klaas blijft hangen:

“Volgend jaar zijn jullie er toch weer?” Dus ja – volgend jaar gewoon weer een paar belletjes, en we staan er weer.

Zaterdag 17 mei ballonvlucht (High Altitude Ballooning – HAB)

Beste leden en geïnteresseerden,

Zoals jullie weten, staat aanstaande zaterdag 17 mei de ballonvlucht (High Altitude Ballooning – HAB) van onze afdeling gepland, naar aanleiding van de lezing die Eelco, PD1EG, eerder heeft gegeven.

We beginnen om 09:00 uur met een korte uitleg van Eelco over het verloop van de vlucht, het gedrag van de ballon en de verwachte landingsplek – een stukje achtergrondinformatie dus. Aansluitend kunnen jullie mee naar buiten om de lancering van de ballon live mee te maken.

Na terugkomst volgen we de vlucht op het grote scherm. Daarnaast is er een HF-station operationeel, waarmee we verbindingen zullen maken onder de call PC80TT.

Maar bovenal belooft het een gezellige dag te worden met volop onderling QSO!

Als extra’s bieden we jullie graag een gratis ontbijt en lunch aan. Daarvoor willen we wel graag weten op hoeveel mensen we kunnen rekenen. Laat dus even van je horen door te mailen naar a28@veron.nl, of geef het door aan een van de bestuursleden.

 

Iedereen is van harte welkom aan de Herenweg 307, 2201AJ, Noordwijk – ingang Achterweg – https://maps.app.goo.gl/yRrgMeehxLpG2mbT6

 

Tot zaterdag!

73,

De mannen van de Ballondag

80 jaar bevrijding PC80TT en High Altitude Baloon flight

In het nieuwe jaar 2025 viert Nederland 80 jaar bevrijding. Met dit herdenken en vieren willen we graag actief zijn. Vooral de maand mei wordt dan de centrale maand. Hiervoor hebben we bijzondere roepletters PC80TT aangevraagd. Tevens activeren we het station op een zaterdag 17 mei met gunstig weer tijdens het oplaten van een High Altitude Ballon op het terrein van de Herenweg 307 te Noordwijk door Eelco PD1EG. Afhankelijk van het weer zijn we de gehele dag actief. Voor deelname graag aanmelden via a28@veron.nl

Waarom PC80TT?

Eén van de Nederlandse pioniers was Rudolf Tappenbeck. Hij overleed op 2 december 1944 in het concentratiekamp Neuengamme. Hij was lid van het PCII-team van Henk Jesse die op 27 december 1923 de eerste radioverbinding maakte met de VS. Zelf gebruikte Rudolf Tappenbeck de roepletters PCTT. Op de afbeelding de bijna 100-jarige QSL-kaart van PCTT die via omwegen bij PA7DA in de shack aan de muur hangt. De groep rond deze vier radiopioniers was de Noordwijk Radio Club. De eerste voorloper van de VERON.

Deelnemers gevraagd

Omdat de activatie niet op verschillende locatie mag plaats vinden, maar juist op één tegelijk vragen we de leden om aan te melden om deel te nemen aan deze activatie door binnen een tijdsblok de roepletters te activeren en verbindingen te maken. Graag aanmelden via https://docs.google.com/spreadsheets/d/10eDq-h0eAcvf9C9YC_nQXmxuSU20ZF4OV1GQQzHu3Cw/edit?usp=sharing

Mills on the Air 10 mei

Mills On The Air 2025

Ook dit jaar zullen radioamateurs aanwezig zijn bij diverse molens in onze regio.

We willen net als vorig jaar de radio amateur hobby onder de aandacht brengen van het bredere publiek, en daarnaast het initiatief van de Nationale Molendagen ondersteunen.

 

De Molendagen zijn niet alleen in Nederland ook in andere landen is aandacht voor de wind- en watermolens en hun gespecialiseerde taken. Wij nodigen dan ook iedereen van harte uit om tijdens deze dagen op de fiets te springen en de molens te komen bezichtigen. Natuurlijk horen verbindingen maken met molens over de wereld daar natuurlijk ook bij.

 

Deel vooral dit event met elkaar en ook met amateurs elders over de wereld. Er zijn watermolens in de UK die door amateurs geactiveerd worden en ook in België en Duitsland. Er is geen duidelijke coördinatie voor het MOTA event. Hoor je iets in je kennissen kring over het MOTA event plaats dan een berichtje op deze facebook pagina.

 

De Nunsfield House Amateur Radio Group hebben een lijst van Engelse stations.

 

Door VERON A28 zullen de volgende molens geactiveerd worden:

 

PD6MIL de Rijnenburger molen te Hazerswoude-Rijndijk  Locatie

PB6MILL de Broekdijkmolen in Warmond bij de Merenwijk Leiden Locatie

PC6MILL de Stevenshofjesmolen bij wijk Stevenshof Leiden Locatie

Eelco PD1EG

Lezing antennebouw door Ruud PD5GWR

Dinsdag as 15 april mogen we genieten van een lezing en presentatie van Ruud PD5GWR over het bouwen van antennes. Over hem op de website van afdeling Gorinchem op https://www.pi4gac.nl/lezing-antennes-van-pd5gwr/
De lezing begint om 20.00 uur aan de Herenweg 307, 2201AJ, Noordwijk – ingang Achterweg –